Bruksizm olarak bilinen diş sıkma, özellikle geceleri olduğunda baş ağrısına, çene ağrısına ve hatta dişlerin kırılmasına neden olabilir. Bruksizmin ne olduğunu, yaygın semptom ve belirtilerini ve diş hekiminizin size nasıl yardımcı olabileceğini öğrenmelisiniz!
Kendinizi sık sık çene ağrısı, baş ağrısı ve eşinizin tüm gece yüksek diş gıcırdatma sesiyle onu uyutmama konusundaki şikâyetiyle uyanırken buluyorsanız, dişlerinizi gıcırdatıyor olabilirsiniz. Bruksizm olarak da bilinen diş gıcırdatma, sadece bir rahatsızlık değildir. Kontrol edilmezse ciddi problemlere neden olabilir, ancak hemen endişelenmeyin! Sizi güvence altına alıyoruz. Semptomlardan çözümlere, bruksizminiz hakkında işte bilmeniz gerekenler.
Bruxism Association’a (Bruksizm Derneği) göre, diş gıcırdatmanın en yaygın belirtileri baş ağrısı ve temporomandibuler eklem (TMJ) rahatsızlığıdır. Bruxism Association, dişlerini gıcırdatan insanların baş ağrısı yaşama olasılığının üç kat daha fazla olduğunu belirtiyor.
Bu semptomlara genellikle anormal diş aşınması, kırık diş ve iltihaplanma ve diş eti çekilmesi gibi çeşitli oral belirtiler eşlik eder.
Bruksizm ve diş gıcırdatma, diğer rahatsızlıklara benzer birçok semptoma sahiptir. Ayrıca, diş sıkma veya gıcırdatma genellikle uyku sırasında meydana geldiğinden, insanın diş gıcırdatıp gıcırdatmadığını bilmesi zor olabilir. Bu semptomların herhangi bir kombinasyonunu yaşıyorsanız diş hekiminizle diyalog halinde olun.
Journal of Conservative Dentistry’de (Konservatif Diş Hekimliği Dergisi) yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, uyurken dişlerinizi gıcırdattığınızda veya sıktığınızda, sıkma kuvveti normal çiğneme durumundan çok daha yüksek olabilir. Yemek yerken, çiğneme hareketi yiyecekler tarafından tamponlanır. Fakat uyku bruksizmi ile tüm kuvveti dişleriniz alır. Bruksizm şunlara yol açabilir:
Diş gıcırdatmasına neden olabilecek çok sayıda husus vardır. Muhtemel nedenlerden bazıları şunlardır:
Horlama, uykuda konuşma ve hatta uyku apnesi de bruksizm gelişiminde rol oynayabilir. Uyku apnesi uyku sırasında nefes almanızı etkiler. Teşhis ve tedavi için sağlık uzmanınızla görüşün.
Uykuda Diş Gıcırdatma |
Öfke, anksiyete, hayal kırıklığı ve stres, üstesinden gelme yöntemleri olarak insanların diş gıcırdatmasının dört ana nedenidir. American Dental Association (Amerikan Dişhekimleri Birliği – ADA)’a göre, stres çoğunlukla bruksizm ile bağlantılıdır. Egzersiz, stresi azaltan endorfin salgılar. Müzik dinlemek, yürüyüş yapmak ve sıcak suyla banyo yapmak gibi özel rahatlama yöntemleri de yardımcı olabilir.
Tütün kullanımı ve alkol tüketimi, özellikle yatmadan önce tüketilirse bruksizm riskini artırabilir. Bruksizm çocuklarda da yaygın olduğu için bu her zaman böyle değildir.
Bruksizm ayrıca, ilaç ve antidepresanların yan etkilerinin yanı sıra Huntington Hastalığı ve Parkinson Hastalığı gibi nörolojik rahatsızlıklarla da bağlantılıdır. Bu tür durumlarda doktorunuza danışın.
Herhangi bir özel nedene doğrudan dayandırmak için çok az kanıt olsa da, bruksizm horlayan veya obstrüktif uyku apnesinden muzdarip kişilerde daha sık görülür.
Uykuda Diş Gıcırdatma |
Geceleri diş gıcırdatma sorunu yaşadığınızdan şüpheleniyorsanız, semptomları not alın ve bir sonraki randevunuzda dental hijyenistiniz ile görüşün. Dental hijyenistiniz yaygın belirti ve semptomları tespit etme konusunda özel eğitim almıştır. İyi olan şu ki, şu anda uyku bruksizminin en büyük nedenlerinden birini şu ipuçlarıyla hafifletebilirsiniz:
Bruksizm hastalarının %70’i stres veya anksiyete nedeniyle dişlerini sıkıyor ve gıcırdatıyor. Kafanızı yatağa koymadan önce, günü geride bırakmak için kendinize biraz zaman ayırın. Sıcak bir duş alın veya köpük banyosu yapın, en sevdiğiniz kitabı açın veya meditasyon ve farkındalık egzersizleri yapın. Bunlar, günün olumsuzluklarını geride bırakmanıza ve vücudunuzun her türlü gerginlikten arınmasına yardımcı olabilir. Bu, bruksizmi tedavi etmenin en kolay (ve en ucuz!) yoludur. Şayet “kendinize zaman ayırmak için” bir bahaneye arıyorsanız, şimdi tam sırası!
Hâlâ diş gıcırdatma rahatsızlığı yaşıyorsanız, gece koruyucusu veya mandibular ilerletme cihazı takmak için diş hekiminizle görüşün. Ağız koruyucusu olarak da bilinen gece koruyucusu, atel (splint) veya oklüzal cihazlar dişlerinizin üzerine takılır ve çene kas ağrısını azaltırken dişlerinizi gıcırdatma rahatsızlıklarından korumaya yardımcı olabilir. Gece koruyucusu reçetesiz olarak temin edilmekte olup diş hekimi tarafından kişiye özel olarak yapılmaktadır. Kişiye özel ağız koruyucuları daha pahalı olsa da, yaşadığınız bruksizmin şiddetine bağlı olarak bunlar daha iyi bir seçenek olabilir. En uygun olanı belirlemek için diş hekiminizle görüşün.
Mandibular ilerletme cihazları, uyurken alt çenenizi öne doğru getirmek amacıyla özel olarak takılan cihazlardır. Bunlar, büyük olasılıkla uyku bozukluğundan kaynaklanan bruksizmi tedavi etmek için yeterlidir. Ayrıca horlama ve uyku apnesini yönetmeye de yardımcı olurlar. Ne yazık ki, hiçbir gece koruyucusu veya cihaz, bruksizm rahatsızlığınızı tedavi edemez. Yine de, gıcırdatma kuvvetini dağıtmaya yardımcı olabilirler ve böylece dişlerinizin ağrılardan kurtulmasını sağlayabilirler.
Bruksizm dolguların ve kaplamaların kırılmasına, aşınmasına veya dişlerin kırılmasına neden olduysa, diş hekiminizin dişlerinizi yeni dolgu veya kaplamalarla restore etmesi gerekebilir. Diş hekiminiz, diş kapanışınızı ayarlamak veya hizalamasını düzeltmek için ortodontik tedavi yöntemi önerebilir. Stres azaltma yöntemleri hemen başlayabileceğiniz diğer seçeneklerdir!
Diş gıcırdatmasına son vermek ağrıyı hafifletmeye, dişlerinizi korumaya ve güvenle gülümsemenize yardımcı olabilir. Size uygun en iyi tedaviyi tespit edebilmesi için diş hekiminizle görüşebilirsiniz.